16 ~ Martha Graham: Έτσι είναι η ζωή

Tα παιδικά μου χρόνια ήταν μια ισορροπία φωτός και σκότους. Το Αλλεγκέυνυ ήταν ολότελα έρημο και δίχως ζωή, δίχως λάμψη, καμιά ξεχωριστή ομορφιά. Η ανθρακοβιομηχανία κυριαρχούσε και ως εκ τούτου, ό,τι φορούσαμε σκεπαζόταν απ' την κάπνα. Το να βγεις έξω ντυμένη μ' ένα φρεσκοπλυμμένο λευκό φόρεμα σήμαινε πως θα επέστρεφες ντυμένη στα μαύρα.
Ο πατέρας μου ήταν γιατρός νευρικών διαταραχών, κάτι σαν τους σημερινούς ψυχίατρους. Μ' άρεσε να τρυπώνω στο γραφείο του - ήταν ένα αρκετά σοβαρό μέρος, ένα μεγάλο θαύμα για το παιδί που ήμουνα, με τις σειρές των βιβλίων που ερέθιζαν την περιέργειά μου. Θυμάμαι που μου 'δειξε μια γυάλινη διαφάνεια πάνω στην οποία είχε βάλει μια σταγόνα νερό. Κράτησε την διαφάνεια στο χέρι του, ανάμεσα στον αντίχειρα και στον δείκτη και είπε: "Τι βλέπεις;" Εγώ είπα αρκετά απλά: "Nερό". Και αυτός είπε: "Kαθαρό νερό;" Κι εγώ απάντησα: "Nομίζω ναι. Καθαρό νερό." Aπό ένα ψηλό ράφι πάνω απ' το γραφείο του, πήρε ένα μικροσκόπιο. Τότε είδα τα περιεχόμενα της σταγόνας του νερού και είπα έντρομη στον πατέρα μου: "Μα υπάρχουνε σπείρες μέσα του". Aυτός μου είπε τότε: "Ναι, δεν είναι καθαρό. Να το θυμάσαι αυτό όλη σου τη ζωή, Μάρθα: πρέπει να ψάχνεις για την αλήθεια".
...
Με ρωτούν πολύ συχνά τώρα στα 96 μου, εάν πιστεύω στην μεταθανάτια ζωή. Εγώ πιστεύω στην ιερότητα της ζωής και της ενέργειας. Το ανώνυμο του θανάτου δεν μου προκαλεί αίσθηση. Το τώρα είναι που πρέπει να αντιμετωπίσω. Έχω να κάνω ένα καινούργιο μπαλέτο για την Ισπανική κυβέρνηση και είμαι βέβαιη ότι θα είναι ένας τρόμος και μία χαρά και ότι θα είναι το κύκνειο άσμα μου κι η καρριέρα μου θα τελειώσει κάπως έτσι και θα νοιώθω ότι έχω αποτύχει εκατοντάδες φορές και θα προσπαθώ να αποφύγω εκείνα τα αναπόφευκτα βήματα πίσω μου. Αλλά τι άλλο μού μένει εκτός απ' το να προχωρήσω; Έτσι είναι η ζωή.
Μάρθα Γκράχαμ (1894-1991)

* Το κείμενο αναδημοσιεύθηκε στην Οδό Πανός από το Life.
- τ.59, Ιαν.1992. Την μετάφραση έκανε ο Γιάννης Πατσάκας
* Φωτογραφίες: artsalive.ca (photo by Cris Alexander)
και myoldmac.net