25 ~ Umberto Saba: Μισό προσκέφαλο για τον άγγελο

Αυτοβιογραφία 2

Όταν γεννήθηκα, η μητέρα μου θρηνούσε
τη νύχτα μόνη της στο έρημο κρεβάτι.
Για μένα και γι' αυτήν που ο πόνος τυραννούσε
όλοι στο γκέττο κουβαλούσαν κι από κάτι.

Τα ψώνια έφερνε -και τον ευχαριστούσε-
μονάχος ο πιο γέρος' κι έκλεινε το μάτι
κι έλυνε το μαντίλι και κρυφογελούσε:
με δυο φιορίνια κρέας, ε; - και τι κομμάτι!

Τι όμορφη θα ήταν τότε η πολιτεία
που ζούσα: ολόκληρη σαν λαϊκή αγορά!
Μέσα από πράσινο πολύ, με τη μητέρα

σαν σ' όνειρο έβγαινα, θυμάμαι, μια φορά
κι έναν καιρό. Κι έπειτα - η μελαγχολία'
μοναχοπαίδι μακριά από τον πατέρα.

*
Αυτοβιογραφία, 3

"Κακούργος" ήταν ο πατέρας μου για μένα
ώσπου τον γνώρισα, στα είκοσί μου πια,
κι είδα πως ήτανε παιδάκι -σαν και μένα-
και μου 'χε δώσει ό,τι καθένας μας ζητά

απ' τον πατέρα του: γλυκά και ζορισμένα
στη φτώχεια του χαμογελούσε, γαλανά
μάτια κι εκείνος είχε. Γύρναγε στα ξένα
όπως γυρνάμε σε γυναίκας αγκαλιά.

Όλα τα βάρη η μητέρα να σηκώνει'
κι εκείνος εύθυμος, ανάλαφρα να ζει.
Και ξέφυγε απ' το χέρι της σαν το μπαλόνι.

"Κοίτα μην μοιάσεις στον πατέρα σου", είχε πει.
Δυο φυλές ήσαν - τίποτα δεν τις ενώνει:
Το ξέρω πια, στον εαυτό μου το 'χω δει.

*
Αυτοβιογραφία 4

Τη φτωχική ζωή μου είχαν ευλογήσει
οι παιδικοί μου φίλοι και τα ταπεινά
ζωάκια και μια θεια που μ' είχε αγαπήσει
σαν μάνα κι ο Θεός ψηλά που δεν ξεχνά.

Τα βράδια, το μισό προσκέφαλο είχα αφήσει -
να γείρει ο άγγελος... Τον γύρεψα συχνά
όταν τη γλύκα της σαρκός είχα γνωρίσει'
την όψη του δεν ονειρεύτηκα ξανά.

Στην τάξη πάντα προκαλούσα όλων τη χλεύη
και μια παράξενη χαρά στον εαυτό μου
όταν με σήκωναν για ν' απαγγείλω στίχους

κι ακόμη πρόγκα και καζούρα ακούω, σαν ήχους
ζώων στο βάλτο εδώ που βρίσκομαι του κόσμου -
και τη φωνή που μυστικά μ' επιβραβεύει.

Ουμπέρτο Σάμπα (1883-1957)

* Τα αυτοβιογραφικά ποιήματα είναι από το βιβλίο του Γιώργου Κοροπούλη
Περί των γάμων υδραργύρου και θείου, εκδ. Ύψιλον, 2001
* Φωτογραφία: www.windoweb.it