24 ~ Νίκος-Αλέξης Ασλάνογλου: Οι ποιητές είναι πουλιά που πετούν

* Έζησα πιστεύοντας στην απόλυτη ελευθερία της βούλησης. 'Εζησα πιστεύοντας ότι μπορούμε τελικώς να κάνουμε ό,τι θέλουμε προκειμένου να ολοκληρώσουμε την προσωπικότητά μας μέσα σε ένα κοινωνικό δεδομένο. Βασικά, τώρα πια ξέρω ότι η άσκηση της ελευθερίας της βούλησης έχει να κάνει με μια αλυσίδα μικροκαταναγκασμών. Δυστυχώς, η ελευθερία της βούλησης δεν περνάει μέσα από τις ιδανικότερες συνθήκες.
* Οι ποιητές δεν θέλουν χώρο. Οι ποιητές είναι πουλιά που πετούν. Σπάνια ξεκουράζονται ακουμπώντας στη γη. Οι ποιητές παντού είναι ανεπιθύμητοι γιατί είναι ριζοσπάστες, αρνητές, υπενθυμίζουν την πλήξη που φέρουν όλοι όσοι έχουν αφεθεί στην καθημερινότητα.
* Ξεκινώ πάντα από μια έμπνευση. Μια αφορμή ανεξήγητη, αυτό είναι η έμπνευση... σχεδόν κατακέφαλα σε βρίσκει. Με βρίσκει συχνά όταν κάνω πράγματα που δεν έχουν να κάνουν με τη δημιουργική εργασία. Όταν διαβάζω, όταν περπατάω, όταν χαζεύω στους δρόμους. Πολλές φορές το ερέθισμα είναι οπτικό ή ακουστικό. Βασικά είμαι εικονοπλάστης, δηλαδή στα ποιήματά μου υπάρχει έντονα μια εικονοπλασία και σκέψη. Απεχθάνομαι τις διανοητικές κατασκευές, απεχθάνομαι τα φραστικά κλισέ ή τη στιχουργική σκέψη. Με ενδιαφέρει η σκέψη να είναι βιωματική, να δένεται στενά με το βίωμα.
* Συχνά στα ποιήματά μου μπερδεύεται το "εγώ" με το "εσύ". Στον προσεκτικό αναγνώστη αυτό φαίνεται καθαρά. Στα ποιήματά μου το "εγώ" και το "εσύ" είναι το ίδιο πρόσωπο. Αυτό είναι στοιχείο αυτιστικό. Μου το είπε ένας ψυχίατρος... αυτός το παρατήρησε, εγώ δεν το ήξερα.
* Αποφεύγω τον κλειστό χώρο. Μ' αρέσει να ζω έξω από το σπίτι... να περπατάω, να χαζεύω στους δρόμους. Μ' αρέσει όπως γράφω και σ' ένα μου ποίημα, το σεργιάνι. Γενικά όταν βρίσκομαι στο δρόμο πολλαπλασιάζομαι, ταυτίζομαι με τον έξω κόσμο. Ενώ όταν είμαι μόνος στο δωμάτιό μου, σε ένα οποιοδήποτε δωμάτιο, απομονώνομαι, χάνω την επαφή μου με τον κόσμο. Κα αν μείνω μέσα πάνω από 24 ώρες χάνω κάθε επαφή. Αν μείνω μέρες; Tα πράγματα χειροτερεύουν επικίνδυνα. Γι αυτό είμαι συνεχώς έξω... οι κλειστοί χώροι για μένα είναι απειλή. Ενώ μέσα στους θορύβους της πόλης νιώθω μια ασφάλεια. Με τρελαίνουν οι εναλλασσόμενες οπτικές παραστάσεις. Γι αυτό και τρώω πάντα έξω. Τις περισσότερες ώρες της ημέρας είμαι έξω... γράφω έξω, διαβάζω έξω.
* Ζω σε διάσταση με το κοινωνικό σύνολο αρχικά. Μετά εξαναγκάστηκα σ' αυτή την επιλογή και, τέλος, αυτή η επιλογή βοηθάει τη διάθεση που έχω για μια κοινωνική καταξίωση μέσα από μια καριέρα και μέσα από ένα δημιουργικό λογοτεχνικό έργο.
* 'Εγραφα ποιήματα από το '46... Πολλά από αυτά διαβάζονται ακόμη. Το πρώτο μου ποίημα το έγραψα σε ηλικία 15 χρονών... Ήμουν πρώιμο ταλέντο... Τελειώνοντας το σχολείο συνέχισα να γράφω ποίηση και το '53 δημοσιεύω στον "Πυρσό", ένα περιοδικό που έβγαζε ο Σύλλογος Αποφοίτων του Πειραματικού Σχολείου, το πρώτο μου ποίημα. Ήταν ο "Σταθμός Λιτόχωρου". Ήμουν τότε στρατιώτης, διαβιβαστής στο Χαϊδάρι. Ένα χρόνο πριν πάω στρατό βρέθηκα στο Λουτράκι για ένα μήνα... λίγο μετά το θάνατο του Σικελιανού. Τότε διάβαζα πολύ Σικελιανό, κυρίως τις τραγωδίες του.
* Δεν έχω τηλεόραση σπίτι μου γιατί δεν μου δόθηκε η ευκαιρία να πάρω. Αν έπαιρνα πάντως, αν είχα την οικονομική δυνατότητα, θα έπαιρνα έγχρωμη... μ' αρέσει η έγχρωμη.
* ...προτιμώ τα ζαχαροπλαστεία του Πειραιά. Κατεβαίνω στον Πειραιά με λεωφορείο. Ο Πειραιάς μ' αρέσει περισσότερο από το κέντρο της Αθήνας... τον βρίσκω πιο τουριστικό. Γι αυτό κι εγώ πηγαίνω στο Πασαλιμάνι, που μ' αρέσει πολύ, στου Παπασπύρου. Και η Καστέλλα μ' αρέσει. Είναι εξάλλου τα πιο τουριστικά μέρη του Πειραιά. Επίσης μ' αρέσει και η Κηφισιά όταν κάνει πού ζέστη.
* Διακατέχομαι πολλές φορές από τον φόβο του θανάτου. Φοβάμαι τον θάνατο, φοβάμαι την ανυπαρξία, φοβάμαι την μετάβαση από την κατάσταση της ζωής στην κατάσταση του θανάτου. Αυτό είναι το πιο βασικό μου πρόβλημα με την ιδέα του θανάτου.
Νίκος-Αλέξης Ασλάνογλου (1931-1996)

* Το κείμενο και οι φωτογραφίες είναι από την ΟΔΟ ΠΑΝΟΣ, τ.90/91/92
(αφιερωματικό τεύχος στον ποιητή). Είναι αποσπάσματα από συνέντευξη
που έδωσε ο Ν-Α.Α. στους Θ.Λάλα και Λ.Ταγματάρχη και
πρωτοδημοσιεύθηκε στο Βήμα, στις αρχές του 1991,

Περισσότερα:
- Ο Νίκος-Αλέξης Ασλάνογλου, στο Γράμμα σε χαρτί
- "Θάλασσα της Ελσινόρης", στα Λογοτεχνικά ταξίδια στον κόσμο
- "Κόρινθος" , στα Λογοτεχνικά ταξίδια στον κόσμο
- ένα ποίημα του Ντίνου Χριστιανόπουλου
για τον Ν.Α.Ασλάνογλου, στο Μετά τιμής