55 ~ J. M. Coetzee: H μουσική του Μπαχ άλλαξε τα πάντα
Ένα κυριακάτικο καλοκαιρινό απόγευμα του 1955, σε ηλικία δεκαπέντε ετών, ενώ περιφερόμουν άσκοπα στον κήπο του σπιτιού μου, στα προάστια του Κέιπ Τάουν, αναρωτιόμουν τι να κάνω. Εκείνη την εποχή το κύριο πρόβλημά μου ήταν η πλήξη. Τότε άκουσα μια μουσική απ' το διπλανό σπίτι. Σε όλη τη διάρκεια της ακροάσεως παρέλυσα, δεν τολμούσα να αναπνεύσω. Η μουσική μού μίλησε όπως δεν είχε γίνει ποτέ πριν.
Ήταν μια ηχογράφηση για τσέμπαλο του Καλώς Συγκερασμένου Κλειδοκύμβαλου του Μπαχ. Κατάλαβα τον τίτλο πολύ αργότερα, όταν πλέον εξοικειώθηκα με εκείνο που στα δεκαπέντε μου γνώριζα απλώς - με δυσπιστία και ενίοτε εχθρικότητα χαρακτηριστική των εφήβων - ως "κλασική μουσική".[...]
Η οικογένειά μου δεν είχε μουσική καλλιέργεια. Στα σχολεία που πήγαινα δεν προσφερόταν καμία μουσική παιδεία, και ούτε θα την είχα επιλέξει αν μου προσφερόταν: στις αποικίες η κλασική μουσική ήταν ένα είδος για κυρίες. Τα μοναδικά κομμάτια που ήξερα ήταν Ο χορός των σπαθιών του Χατσατουριάν, η εισαγωγή του Ροσίνι απ' τον Γουλιέλμο Τέλλο, Το πέταγμα της μέλισσας του Ρίμσκι-Κόρσακοφ. Στο σπίτι δεν είχαμε μουσικά όργανα, ούτε γραμμόφωνο. Ακούγαμε κατά κόρον στο ραδιόφωνο ελαφρά αμερικάνικη μουσική (Τζορτζ Μελαχρίνο και Σίλβερ Στρινγκς), η οποία δεν με ήλκυε ιδιαίτερα. Aυτό που περιγράφω είναι η αστική μουσική κουλτούρα της εποχής του Αϊζενχάουερ, έτσι όπως μπορούσε να την εντοπίσει κανείς στις πρώην βρετανικές αποικίες, που γρήγορα μεταμορφώνονταν σε πολιτιστικές επαρχίες των Ηνωμένων Πολιτειών. Η λεγόμενη κλασική παράμετρος αυτής της μουσικής κουλτούρας, αν και είχε ευρωπαϊκή καταγωγή, προερχόταν πάντα έμμεσα από την Ευρώπη και κατά κάποιο τρόπο ενορχηστρωμένη από την ορχήστρα "Μπόστον Ποπς".
Έπειτα ήρθε το απόγευμα στον κήπο, και μετά απ' αυτό η μουσική του Μπαχ άλλαξε τα πάντα... Η αποκάλυψη στον κήπο ήταν ένα αποφασιστικό γεγονός για τη συγκρότησή μου. Τώρα επιθυμώ να επιστρέψω σ' εκείνη τη στιγμή...
Τζ. Μ. Κούτσι (1940)Ήταν μια ηχογράφηση για τσέμπαλο του Καλώς Συγκερασμένου Κλειδοκύμβαλου του Μπαχ. Κατάλαβα τον τίτλο πολύ αργότερα, όταν πλέον εξοικειώθηκα με εκείνο που στα δεκαπέντε μου γνώριζα απλώς - με δυσπιστία και ενίοτε εχθρικότητα χαρακτηριστική των εφήβων - ως "κλασική μουσική".[...]
Η οικογένειά μου δεν είχε μουσική καλλιέργεια. Στα σχολεία που πήγαινα δεν προσφερόταν καμία μουσική παιδεία, και ούτε θα την είχα επιλέξει αν μου προσφερόταν: στις αποικίες η κλασική μουσική ήταν ένα είδος για κυρίες. Τα μοναδικά κομμάτια που ήξερα ήταν Ο χορός των σπαθιών του Χατσατουριάν, η εισαγωγή του Ροσίνι απ' τον Γουλιέλμο Τέλλο, Το πέταγμα της μέλισσας του Ρίμσκι-Κόρσακοφ. Στο σπίτι δεν είχαμε μουσικά όργανα, ούτε γραμμόφωνο. Ακούγαμε κατά κόρον στο ραδιόφωνο ελαφρά αμερικάνικη μουσική (Τζορτζ Μελαχρίνο και Σίλβερ Στρινγκς), η οποία δεν με ήλκυε ιδιαίτερα. Aυτό που περιγράφω είναι η αστική μουσική κουλτούρα της εποχής του Αϊζενχάουερ, έτσι όπως μπορούσε να την εντοπίσει κανείς στις πρώην βρετανικές αποικίες, που γρήγορα μεταμορφώνονταν σε πολιτιστικές επαρχίες των Ηνωμένων Πολιτειών. Η λεγόμενη κλασική παράμετρος αυτής της μουσικής κουλτούρας, αν και είχε ευρωπαϊκή καταγωγή, προερχόταν πάντα έμμεσα από την Ευρώπη και κατά κάποιο τρόπο ενορχηστρωμένη από την ορχήστρα "Μπόστον Ποπς".
Έπειτα ήρθε το απόγευμα στον κήπο, και μετά απ' αυτό η μουσική του Μπαχ άλλαξε τα πάντα... Η αποκάλυψη στον κήπο ήταν ένα αποφασιστικό γεγονός για τη συγκρότησή μου. Τώρα επιθυμώ να επιστρέψω σ' εκείνη τη στιγμή...
* Το κείμενο είναι από την εισαγωγή του βιβλίου, του John Maxwell Coetzee
Άγνωστες Ακτές: Λογοτεχνικά Δοκίμια 1986-1999
Δημοσιεύθηκε στο ΔΕΝΤΡΟ - τ.153/154, 2006
σε απόδοση στα ελληνικά του Β. Γεωργακόπουλου
Άγνωστες Ακτές: Λογοτεχνικά Δοκίμια 1986-1999
Δημοσιεύθηκε στο ΔΕΝΤΡΟ - τ.153/154, 2006
σε απόδοση στα ελληνικά του Β. Γεωργακόπουλου
* Φωτογραφίες: blogs.guardian.co.uk, observer.com
Ετικέτες ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ, ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ ΞΕΝΟΙ, ΞΕΝΟΙ
4 σχόλια:
Τι όμορφη μουσική επιλογή!..
Σας «αντιμίλησα» στο μπλογκ της Γητεύτριας και μετά σας επισκέφθηκα και ένοιωσα τόσο, μα τόσο όμορφα...
Όμορφα ένοιωσα γιατί διάβασα τις αναρτήσεις στο μπλογκ σας κι όχι επειδή σας αντιμίλησα.
Δημοσίευση σχολίου
Εγγραφή σε Σχόλια ανάρτησης [Atom]
<< Αρχική σελίδα