129 ~ Γκάρυ Σνάιντερ: Εγώ, ο Γκάρυ Σνάιντερ
Εγώ ο Γκάρυ Σνάιντερ γεννήθηκα στο Σαν Φρανσίσκο το 1930. Πήγα γυμνάσιο στο Σηάτλ και στο Πόρτλαντ του Όρεγκον. Στο Κολλέγιο του Ρηντ στο Πόρτλαντ έκανα διατμηματικές μεταπτυχιακές σπουδές στη λογοτεχνία και την ανθρωπολογία, με ειδικότητα στην αμερικανο-ινδιάνικη εθνολογία, από όπου πήρα το πτυχίο μου το 1951 γράφοντας πτυχιακή εργασία με θέμα «Οι Διαστάσεις ενός Μύθου». Υπήρξα στενός φίλος με τους συγγραφείς και Ζεν Βουδιστές Λου Γουέλς και Φίλιπ Γουάλεν που βρέθηκαν όλοι τους στο Ρηντ, την ίδια εποχή.Στη Βορειοδυτική Ακτή εργάστηκα στη φάρμα της οικογένειάς μου και εποχιακά στα δάση. Δούλεψα επίσης και για την εφημερίδα Ορεγκόνιαν του Πόρτλαντ κατά τη διάρκεια των φοιτητικών μου χρόνων. Έγινα αφοσιωμένος υπερασπιστής του φυσικού κόσμου και μέλος των περίφημων ορειβατών «Ματζάμας» και της «Κοινότητας της άγριας υπαίθρου» περίπου την ίδια εποχή που επιδόθηκα στο σκι και την ορειβασία των χιονισμένων βουνοκορφών, σε ηλικία δεκαεπτά ετών.
Έπειτα από ένα εξάμηνο μεταπτυχιακών σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα στη γλωσσολογία, έκανα μεταπτυχιακές σπουδές στις ασιατικές γλώσσες για τρία χρόνια στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϋ. Εκεί γνώρισα τον Κένεθ Ρέξροθ, τον Ρόμπερτ Ντάνκαν, τον Τζακ Σπάισερ, τον Άλλεν Γκίνσμπεργκ, τον Τζακ Κέρουακ και πολλούς συγγραφείς, οι οποίοι υπήρξαν συντελεστές της μεγάλης άνθησης της ποίησης της Δυτικής Ακτής που ξεκίνησε τη δεκαετία του '50. Εξαιτίας της σχέσης μου με τους λογοτεχνικούς πατριάρχες, Γκίνσμπεργκ και Κέρουακ, ταυτίζομαι μερικές φορές με τη γενιά των Μπητ. Στο έργο του The Dharma Bums o Κέρουακ βασίζει τον χαρακτήρα του Japhy Ryder σ' εμένα.Το 1950 παντρεύτηκα την Άλισον Γκας και χωρίσαμε το 1952. Το 1956 ταξίδεψα στο Κυότο με κρατική υποτροφία όπου παρέμεινα στο Ζεν ναό του Σοκόκου-Γι. Εργάστηκα ως ερευνητής και μεταφραστής των Ζεν βουδιστικών κειμένων και σπούδασα Ριντζάι Ζεν Βουδισμό στο μοναστήρι του Νταιτόκου-Γι υπό την επίβλεψη του Όντα Σέσσο Ρόσσι.
Έγραψα πολλές συλλογές ποίησης από τη στιγμή που άφησα την Αμερική για την Ιαπωνία. Όσο ζούσα στο Κυότο, δημιούργησα επαφές με κοινωνικά κλειστούς βουδιστικούς και πνευματικούς κύκλους, ιδιαίτερα όσους ασχολούνταν με την ειρήνη, την οικολογία, τις μειονότητες και τα γυναικεία ζητήματα. Η σχέση μου με τον ποιητή και πνευματικό ηγέτη Νανάο Σακάκι με οδήγησε σε απομακρυσμένα νησιά και στην καλλιτεχνική ζωή του Τόκυο.
Κατά τη διάρκεια της παραμονής μου στην Ιαπωνία (1956-1968) ταξίδεψα αρκετά στο εξωτερικό. Εργάστηκα εννέα μήνες στο μηχανοστάσιο ενός τάνκερ που ταξίδευε μεταξύ του Περσικού Κόλπου και των λιμένων πετρελαίου του Ειρηνικού. (Πρώτα ταξίδεψα από την Νέα Υόρκη στη Βενεζουέλα το 1948. Εξακολουθώ να έχω χαρτιά ναυτικού και μια κάρτα της Εθνικής Ναυτιλιακής Ένωσης.) Περιηγήθηκα για έξι μήνες στην Ινδία και επισκέφθηκα ιερές πόλεις με τον Άλλεν Γκίνσμπεργκ, τον Πήτερ Ορλόφσκυ και την Τζόαν Κάιγκερ, την οποία παντρεύτηκα το 1960 και χωρίσαμε το 1965. Η ομάδα αυτή συναντήθηκε με τον Δαλάι Λάμα. Ύστερα πέρασα μια ακαδημαϊκή χρονιά στην Καλιφόρνια, στα μέσα της δεκαετίας του '60, διδάσκοντας δημιουργική συγγραφή στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϋ.Ο δάσκαλός μου Όντα Σέσσο Ρόσσι πέθανε το 1967. Εγώ εξακολούθησα να έχω σχέσεις με το μοναστήρι του Νταιτόκου-Γι, αλλά διερεύνησα επίσης και τις θεωρίες και τους ναούς του Σίνγκον και του Τεντάι Βουδισμού για δύο χρόνια. Το 1967 έζησα στο Μπάνυαν Άσραμ και παντρεύτηκα την Μάσα Ουεχάρα στο χείλος ενεργού ηφαιστείου με την οποία και απέκτησα δύο γιους. Το 1969 επέστρεψα οριστικά στο Δυτικό ημισφαίριο.
Για πολλά χρόνια ταξίδευα εκτεταμένα για τρεις ή τέσσερις μήνες κάθε χρόνο. Επισκεπτόμουν πανεπιστήμια, έκανα απαγγελίες ποίησης, έδινα διαλέξεις, συμμετείχα σε συνέδρια, καθοδηγούσα σεμινάρια και είχα στενή συνεργασία με περιβαλλοντολογικές ομάδες καθώς και με ομάδες ντόπιων κατοίκων. Ταξίδεψα ξανά στην Ιαπωνία και πήγα επίσης στην Αυστραλία, στην Ευρώπη, στην τότε Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας,
στην Αλάσκα και τη Χαβάη, μιλώντας για τα χαρακτηριστικά του βουδιστικού διαλογισμού, της οικολογικής πρακτικής, της γλώσσας και της ποιητικής, της σχέσης μεταξύ του πολέμου και της εθνικής κατάστασης, και των βιοτοπικών πολιτικών στρατηγικών. Από το 1985 είμαι μέλος του αγγλικού τμήματος του Πανεπιστημίου του Ντέιβις.Τις δύο τελευταίες δεκαετίες κατοικώ στη βόρεια Σιέρρα Νεβάδα στις παρυφές του εθνικού δρυμού του Ταχόε, όπου εργάζομαι σ' ένα ορεινό αγρόκτημα με τους παλαιούς και νέους αποίκους της περιοχής. Και εμείς και οι περισσότεροι γείτονές μας ζούμε με ένα συνδυασμό των τεχνολογιών του 19ου και 21ου αιώνα: φούρνους με ξύλα για θέρμανση και μαγείρεμα, φωτοβολταϊκά στοιχεία για ηλεκτρισμό.
Έχω δημοσιεύσει 15 βιβλία ποίησης και πεζού λόγου. Η συλλογή μου Διάφορα ποιήματα απέσπασε το βραβείο του Αμερικανικού Συμβουλίου Τεχνών και Επιστημών το 1965, ενώ Η Πίσω Χώρα μού χάρισε την υποτροφία Γκούγκενχάιμ το 1968. Το βιβλίο μου το Νησί της Χελώνας κέρδισε το βραβείο Πούλιτζερ για την ποίηση το 1975. Είμαι μέλος της αμερικανικής Ακαδημίας και του Ινστιτούτου Τεχνών και Γραμμάτων.
Από το 1988 ζω με την Κάρολ Κόντα και τις δύο κόρες της στο Κιτκιντίντζε.
Gary Snyder (1930)
Μια φορά στο Δάσος Σιουσλώ
Κοιμήθηκα κάτω από ροδόδεντρα
Κι όλη τη νύχτα πέφταν άνθη
Ενώ έτρεμα επάνω σε σεντόνι από χαρτόνι
Χωμένα τα πόδια στο σακίδιό μου
Τα χέρια βαθιά μέσα στις τσέπες μου
Αδύνατο να κοιμηθώ.
Θυμήθηκα τότε που πηγαίναμε σχολείο
Και κοιμόμασταν μαζί σ’ ένα μεγάλο ζεστό κρεβάτι
Ήμασταν οι νεώτεροι εραστές
Όταν σταμάτησα να σε βλέπω ήμασταν μόνο δεκαεννιά.
Τώρα οι φίλοι μας είναι παντρεμένοι
Διδάσκεις σε σχολείο πίσω στ’ ανατολικά
Δεν με πειράζει που ζω έτσι
Πράσινοι λόφοι η στενή γαλάζια παραλία
Αλλά κάπου κάπου όταν κοιμάμαι στην ύπαιθρο
Σκέφτομαι τότε που σε είχα.
μτφ: Λιάνα Σακελλίου
από το Πλανόδιον, τχ. 21
* * *
Μεσαύγουστος στο ορεινό παρατηρητήριο Σάρντοου
Κάτω στην κοιλάδα μια καπνιά,
τρεις μέρες ζέστη, μετά από πέντε μέρες βροχής.
Το ρετσίνι λάμπει στα κουκουνάρια,
μες στους βράχους και τις πεδιάδες
σμήνη από καινούργιες μύγες.
Δεν μπορώ να θυμηθώ πράγματα που κάποτε διάβασα,
λίγους φίλους που 'ναι όμως στις πόλεις.
Πίνοντας κρύο χιονόνερο απ' την τσιγκινη κούπα
κοιτώντας κάτω, μίλια μακριά
μες στον ακίνητο ορεινό αέρα.
μτφ: Γιάννης Λειβαδάς
από την Ανθολογία Μπιτ Ποίησης
Εκδ. Ροές, 2003
* το αυτοβιογραφικό σημείωμα του Γκάρυ Σνάιντερ
είναι από τo Πλανόδιον - τχ. 21, Δεκέμβριος 1994
Η μετάφραση είναι της Λιάνας Σακελλίου που επιμελήθηκε
το εκτεταμένο αφιέρωμα (42 σελ.) του περιοδικού.
Όπως αναφέρεται στο αφιέρωμα «το κείμενο αποτελεί μετάφραση
ανέκδοτου αυτοβιογραφικού σημειώματος του Gary Snyder το οποίο
μοίρασε ο ίδιος στους φοιτητές του τον Σεπτέμβριο του 1992 στο
μάθημά του της Δημιουργικής Γραφής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια
στο Ντέιβις. Την σειρά αυτή των μαθημάτων παρακολούθησε συνεργαζόμενη
μαζί του και η επιμελήτρια του παρόντος θέματος ως υπότροφος του
ιδρύματος Fulbright για τις Καλές Τέχνες στην περίοδο 1992-1993.»
* φωτογραφίες: sfgate.com, salamalandro.redezero.org,
whathappenedtokerouac.com, cuke.com, honoluluweekly.com
είναι από τo Πλανόδιον - τχ. 21, Δεκέμβριος 1994
Η μετάφραση είναι της Λιάνας Σακελλίου που επιμελήθηκε
το εκτεταμένο αφιέρωμα (42 σελ.) του περιοδικού.
Όπως αναφέρεται στο αφιέρωμα «το κείμενο αποτελεί μετάφραση
ανέκδοτου αυτοβιογραφικού σημειώματος του Gary Snyder το οποίο
μοίρασε ο ίδιος στους φοιτητές του τον Σεπτέμβριο του 1992 στο
μάθημά του της Δημιουργικής Γραφής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια
στο Ντέιβις. Την σειρά αυτή των μαθημάτων παρακολούθησε συνεργαζόμενη
μαζί του και η επιμελήτρια του παρόντος θέματος ως υπότροφος του
ιδρύματος Fulbright για τις Καλές Τέχνες στην περίοδο 1992-1993.»
* φωτογραφίες: sfgate.com, salamalandro.redezero.org,
whathappenedtokerouac.com, cuke.com, honoluluweekly.com
Ετικέτες ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ, ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ ΞΕΝΟΙ, ΞΕΝΟΙ
- ανάρτηση από Κατερίνα Στρατηγοπούλου-Μ. στις
19.2.12 <---permanent link of this post
0 σχόλια
